Kupujesz pierwsze mieszkanie lub dom w życiu? Nie zapłacisz podatku.

Osoby kupujące swoje pierwsze mieszkanie lub dom na rynku wtórnym będą mogły skorzystać ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Ten podatek PCC wynosi 2 % wartości nieruchomości. Zatem stanowi zawsze znaczącą pozycję po stronie kosztów przy nabyciu nieruchomości.

Zwolnienie ma zastosowanie począwszy od dnia 31 sierpnia 2023 r. Nowe przepisy wprowadzone zostały ustawą z 26 maja 2023 r., która wprowadza zmiany w kilku aktach prawnych, w tym w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ustawa znosi obowiązek opłacania podatku PCC przy zakupie pierwszej nieruchomości, ale tylko gdy jest ona z rynku wtórnego.

Zwolnienie z opodatkowania PCC obejmuje sprzedaż nieruchomości takich, jak:

* lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość,
* budynki mieszkalne jednorodzinne,
* spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Zatem przywilej wprowadzony ustawą z 26 maja 2023 roku nie dotyczy nabycia mieszkań, domów od dewelopera czy od spółdzielni mieszkaniowych, nie dotyczy działek budowlanych lub rolnych, czy zakupu domów rekreacji indywidualnej. Należy pamiętać, że w przypadku rynku pierwotnego czyli zakupu mieszkania bądź domu od dewelopera nie ma i nie było podatku PCC, gdyż cena sprzedaży zawiera w sobie podatek VAT, a w takiej sytuacji nie nalicza się podatku 2% PCC, aby uniknąć podwójnego opodatkowania.

Aby skorzystać ze zwolnienia, kupujący musi być osobą fizyczną i nie może posiadać żadnych praw do mieszkania lub domu w dniu zakupu ani przed tym dniem. Istnieją jednak wyjątki dla osób, które dziedziczyły udziały w nieruchomościach, ale ich udział nie przekraczał 50%. Zatem posiadanie mieszkania lub domu lub udziałów w takim prawie nabytego w drodze darowizny lub umowy kupna już nie zwalnia podatnika z PCC i nie uznaje nowego zakupu jako pierwszej transakcji w życiu.

Ponadto z tego zwolnienia nie może skorzystać firma, czyli gdy nabywcą pierwszego mieszkania czy domu będzie spółka prawa handlowego, nawet gdy jest ona własnością jednej osoby.

Dla porządku nowe przepisy nie mają zastosowania do transakcji dokonanych przed 31 sierpnia 2023 roku i nie można domagać się zwrotu uiszczanego podatku PCC.

Dla przykładu: Podatnik kupił pierwsze mieszkanie z rynku wtórnego w cenie 300.000 zł. Jaką kwotę zaoszczędzi podatnik, dzięki zwolnieniu z PCC po wejściu zmian?

Podatnik zaoszczędzi 6000 zł (300.000 zł * 2%). PCC przy zakupie mieszkania z rynku wtórnego wynosi 2%, czyli podatnik musiałby zapłacić podatek w wysokości 6000 zł.

Cezary Pstrak – prawnik, MBN Mazurskie Biuro Nieruchomości